Такси

Армысыздар ж?не есен сау бармысыздар «Лада» газетіні? ?жымы!!! Сіздерді? жарияла?ан «Мне не все равно» бай?ауына «Мнения-аналитика» айдары бойынша ?аламызда?ы «таксистер ?ызметі» т??ірегінде материал жазуды ж?н санадым.

Еліміздегі е? кішкентай ?рі жас ?ала атанып кеткен «А?тау» ?аласы ?лемге Каспий те?ізі мен м?найы, 362 ?улиелі мекендеген ?асиетті жер ар?ылы танымал болса, соны? ішінде такси ??ныны? арзанды?ы жа?ынан да ата?ы шы??ан болатын.

?аланы? ана шетінен, мына шетіне дейін не б?рі 200 те?ге ??райды. Таксисттерді? ?ызметіне ?араса?, асы?ысты? пен пунктуалдылы? бай?алады. ?уелі «Такси» деген атау ?айдан шы??ан, со?ан жауап іздеп к?рейік. «Такси» француз тілінен ал?анда «taxi» с?зі, я?ни таксометр ар?ылы а?ы т?лей отырып, жолаушыларды тасу?а арнал?ан к?лік. Таксометр деген ол такси машинасыны? ішінде орналасады ж?не ?р ж?рген ша?ырымды есептейтін ??рал. Алайда ?аламызда ондай таксометр орналас?ан такси жо?.

?азіргі кезде таксиді бас?аша атаулары ке? тара?ан, мысалы: тачка, мотор, зеленый огонек, тачанка, пролетка.
Халы?аралы? талап бойынша такси ?ызметіне ?ойылатын талаптар мыналар: ?ыра?ылы? ж?не сыпайылы?, техникалы? бай?аудан ?тіп, еш а?ауы жо? ?ауіпсіз машинасы болу керек, машинаны? іші таза ж?не таксистті? кем дегенде 5 жыл к?лік ж?ргізген стажы болуы керек, т?р?ындарды? такси ?ызметіне тапсырыстарды ?абылдайтын диспетчер ?ызметі болу керек, машинада таксометр орнатылуы тиіс ж?не машиналарды? т?сі бірдей болу керек.

А?тауда таксист болып ж?мыс жаса?ан пайдалы ма? ?аламызда машинаны? к?бісі газбен ж?реді, газды? ??ны «?азм?найгазда» - 31 те?ге болса, жекеменшік бекеттерде 35 те?ге ??райды. Же?іл машина?а к?п салынатын газ баллон к?лемі 50 литр болады. Я?ни толы? 50 литр газбен шамамен 300-330 км ж?руге болады к?ктем- жаз айларында, 240-270 км ж?руге болады к?з-?ыс айларында.
1 к?нде 10 км ж?ргенге 400 те?ге табу?а болады.
1 к?нде 100 км ж?ргенге 4000 те?ге табу?а болады.
1 к?нде 200 км ж?ргенге 8000 те?ге табу?а м?мкін болады екен.

Осы 8000 те?гені? шетінен арты?ымен ал?анда 1500 те?гесі газ алу?а ж?мсалса, 500 те?гесі аз-маз тама?тану?а ж?мсалады. Сонымен таксистті? 1 к?ндегі таза пайдасы 6000
те?ге ??райды. Осы 6000 те?гені сенбі-жексенбі к?нін есептемегенде 1 айда?ы 20 к?ндегі таза табыс 120 000 те?ге ??райды.

Алайда кішкентай ?аламызда шамамен 300 мы? т?р?ын бар, облыс бойынша 132 мы? к?лік тіркелсе, соны? ішінде А?тау ?аласыны? ?лесіне 40 мы??а жуы? к?лік тиесілі екен. Осыны? б?рі таксисттер арасында?ы б?секелестікке алып келді.

Жалпы такси ?ызметіні? ж?мысы к?ндізгі ж?не т?нгі болып б?лінеді. Е? ?олайлы уа?ыт та??ы 7-ден басталып, 12-ге дейін жал?асады. 14-тен басталып, кешкі 17-ге дейін жал?асады. Таксисттерді? кептеліс (пробка, час пик) саналатын уа?ыты к?ндізгі са?ат 12 мен 14 са?ат арасы болса, кешкі 17 са?ат пен 19-?а дейін.

?азір ?алада екіні? бірі кез келген с?тте таксист болып кете береді, на?тыра? айтар болса?, ?зіні? с?йіктісімен ?ыдырып ж?ріп, жолда адам т?рса, апара салады, темекі мен семечка алу ?шін де 1-2 адам апара салады,тіпті ара??а аздап а?ша жетпей ?алды деп, ?азіргі кейбір жастарымыз таксист бола ?алады. ?зіні? жала?ысына аздап ?осымша табыс болсын деп, мемлекеттік н?мірмен ж?рген ?ызметтік к?ліктерді де таксист болып ж?ргенін к?руге болады.

Т?р?ындарды? да такси ?ызметіне ?оятын талабы да жо? емес. Атап айтар болса?, машинаны? ішкі ж?не сырт?ы ласты?ы, то?та?аннан кейін баратын жерінді айт?анда, ол жер алыс, мен бармаймын деп ж?ріп кетеді немесе ол жер алыс деп жол а?ысын ?ымбаттатып айтатыны, жолаушыны апара жатып, жолда т?р?ан адамды алып кететіні, б?л бірінші отыр?ан жолаушыны сыйлама?анды? болып саналады., телефон со?ып ша?ыр?анда, уа?ытында келіп болмайтыны, кейде ж?ргізушіні? аузынан алкогольді? иісі шы?ып т?ратынын бай?ау?а болады, баратын жері?ді ?айта ?айта с?рап, мына ?йге ?ай жа?ымен барам деп, салонда?ы жолаушыдан с?рай беріп, мазасын алу немесе апар?аннан кейін мысалы, 1000 те?ге беріп т?рса?, менде уа? а?ша жо? деп жолаушыны? ?зін жа?ын жердегі д?кенге а?шаны уа?татып келуге ж?мсап жіберу.

А?тауда?ы болаша?ты? таксисттері мынадай болса, шіркін: жолаушы?а есікті ашып, отыруына к?мектесіп, сонан кейін есікті ?зі жапса, машинаны? ішінде жолаушыны? ішін пыстырмайтын ?рт?рлі газет-журналдар болса, такси ж?ргізушісіні? ?сті-басы тап таза, отыр?ан жолаушы?а «Сапары?ыз с?тті болсын» деген жа?ымды лебізбен ?арсы алса, егер жолаушыны? ?олында заттары болса, багажды ашып, затты салуына ?зі к?мектессе.

Е? к?п а?ша табатын алтын уа?ыт мыналар: 31 желто?санны? кеші, сол к?ні такси ??ны ?ала ішінде, тіпті мына к?рші т?р?ан ша?ын аудан?а бару ?шін 500-700 те?ге ??райды, жер тай?ак болса немесе ?атты жа?бырлы к?ндер болса, ?ар ?алы? т?скен кезде ж?не де мерекелік к?ндері.

Кез келген ж?мысты? ?з ?ызыктары мен пайдасы болады, такси ?ызметі де ондайлардан кенде емес. Кешкі мезгілде к?біне ?ялы телефондарын ?алдырып кетеді. ара??а тойып алып, амиянын ?мытып кетеді, кейде тіпті багажда?ы заттарын ?мытып кетеді, ал кейде а?шамды ?азір ?йден алып келем деп, ?зіні? ?олында?ы пакетін кепілдікке тастап кетеді, а?шасын ?келмей, ?ашып кетеді, кепілдікке таста?ан пакетін ашып ?араса?, ішіне жай ?ана кирпич тасты салып кеткен екен, т?нде ?ара??ы уа?ытта таксиге мініп, міне 200 те?ге деп ?арай?ан тиынды ?статып кете береді, кейін шы?а бере, таксист тиынды есептеп ?араса, не б?рі 100 те?ге болып шы?ады.

Такси ?ызметі орташа ?ауіпті ж?мыстарды? ?атарына жатады, себебі жолда?ы жолаушы?а деген талас, кейде жол апатына да ?шыратып жатады, таксиге мініп алып, ара?ты? буымен, таксисттерді? ?міріне зиян жасап, ауыр ?ылмыстарды? да болып жататыны айдан аны?, ?немі жол ?стінде ?ыра?ылы?та отыратын таксисттердін к?здері нашарлап, ж?йке ж?йесі ауруына шалды?у ?аупі та?ы бар.

Енді ?з басымнан ?ткен бір ?ызы?ты о?и?аны баяндап берейін: 2011 жылды? шамамен маусым айларында М?найлы ауданында?ы халы??а ?ызмет к?рсету орталы?ына ?з жеке шаруаларымен барып, кейін А?тау?а келе жатсам ?з к?лігімен, жол бойында ?олында домбырасы бар жігіт ?ол к?теріп то?татты. А?тау?а дейін жетіп ?алайыншы деп ?тінгесін, жарайды деп отыргызып алдым, оны? ?стіне мен барібір ?ала?а келе жатырмын. Жана?ы домбырасы бар жігіт ма?ан - «А?а, мені? а?шам жо? еді, ?йден шы??анда амиянымды ?мытып кетіппін» деді. Енді не істейміз, а?ша? болмаса, онда ма?ан ?ала?а жеткенше домбыра?мен ?ле?-к?й тартып бересін дедім. Б?рін айтта, бірін айт демекші, ?ала?а келгенше С?гірді? к?йі, Еркесалкам ж?не та?ы да бас?а к?йлерді тартып, А?тау?а аман-сау жеттік ау ?йтеуір.

Автор: Медет
Уважаемые пользователи. Данный материал публикуется в рамках конкурса "Мне не все равно!"
Специальный приз конкурса присуждается по итогам голосования посетителей сайта (голосовать могут только пользователи, которые имеют не менее 50 комментариев на сайте). Поставьте оценку материалу. Внимание, при подсчете все баллы будут суммироваться